CAHAG-standpunt astma/COPD-zorg en spirometrie in de huisartsenpraktijk (06 okt)

herziening 6 oktober 2020

Door de sterke toename van het aantal SARS-CoV-2 besmettingen in Nederland zijn per direct nieuwe CAHAG-adviezen van kracht.  

1. Er wordt afgeraden om spirometrie te verrichten in de huisartsenpraktijk. 

2. Wellicht is het in uw regio (nog) wel mogelijk om patiënten door te verwijzen voor diagnostische spirometrie in het ziekenhuis. Wees daar terughoudend in en gebruik deze mogelijkheid alleen als dit klinisch noodzakelijk is en in goed overleg met de longarts. 

3. Behandel voorlopig de patiënten met een sterk vermoeden op astma en COPD als zodanig. Deze behandeling moet u zien als een pragmatische proefbehandeling en dit laat onverlet dat goede diagnostiek op een later tijdstip noodzakelijk blijft. Houdt er rekening mee dat er overlap bestaat in het klachtenpatroon van COVID, astma en COPD. 

4. Probeer zo veel mogelijk de zorg voor patiënten met astma en COPD wel door te laten gaan. Een goede mogelijkheid hiervoor is het digitale consult. Een webinar met tips over hoe je dit kunt organiseren is te vinden op de CAHAG-website.

5. Laat de patiënt alleen de eigen medicatie gebruiken bij het controleren van de inhalatietechniek. Gebruik geen placebo. Er is goede ervaring met digitale ondersteuning in inhalatietechniek (videobellen of opgenomen filmpjes). Indien noodzakelijk kan de incheck DIAL gebruikt worden. Voorwaarde is dat voor elke patiënt een nieuw mondstuk met eenwegklep gebruikt wordt en het apparaat voor en na elk gebruik aan de buitenzijde gedesinfecteerd wordt. 

6. De CASPIR-basiscursus is tot nadere orde uitgesteld. Wel vinden digitale nascholingsavonden plaats (module 6) en kunt u uw spirometriekennis up-to-date houden door deel te nemen aan CASPIR Online

Onderbouwing advies

Het aantal COVID-besmettingen neemt snel toe. De CAHAG volgt voor spirometrie de richtlijn van de European Respiratory Society (ERS) voor spirometrie tijdens de COVID-pandemie.(1) Voor een groot deel van Nederland geldt dat er inmiddels sprake is van een zorgelijke tot ernstige situatie. De verwachting is dat het aantal besmettingen voorlopig alleen nog maar verder gaat toenemen. Vandaar dat het advies aangepast is in: ‘geen spirometrie, tenzij echt noodzakelijk en dan onder strikte voorwaarden’. De voorwaarden waaraan spirometrie in deze fase moet voldoen kunnen het beste geborgd worden in ziekenhuizen. Gezien de grote belasting van de ziekenhuizen wordt dringend verzocht hier slechts gebruik van te maken als het echt strikt noodzakelijk is. 

Tijdens de vorige piek in COVID-besmettingen is veel zorg uitgesteld. Het is van belang om dit zo veel mogelijk te voorkomen. Een digitaal consult kan daarbij helpen. Ook is het van belang dat nieuwe patiënten met een sterk vermoeden op astma en/of COPD wel behandeld worden ondanks dat een diagnose niet spirometrisch bevestigd is. Monitor goed wat de invloed is van de behandeling op het klachtenpatroon van de patiënt. 

 

Referenties 

  1. European Respiratory Society (ERS)., Recommendation from ERS Group 9.1 (Respiratory function technologists /Scientists)Lung function testing during COVID-19 pandemic and beyond. 2020 https://ers.app.box.com/s/zs1uu88wy51monr0ewd990itoz4tsn2h